σπόριο

σπόριο
Μικροσκοπικό όργανο, μονοκύτταρο ή όχι, της αγενούς αναπαραγωγής των θαλλόφυτων, βρυόφυτων, πτεριδόφυτων, που γι’ αυτό ονομάζονται από μερικούς και σποριόφυτα, σε αντιδιαστολή προς τα άλλα φυτά τα λεγόμενα σπερματόφυτα, στα οποία η αναπαραγωγή γίνεται με σπέρματα. Τα σ. μπορούν να σχηματιστούν μέσα σε ειδικά μητρικά κύτταρα, κατάλληλα να τα περιβάλλουν (σποριάγγεια), από τα οποία βγαίνουν όταν ωριμάσουν. Τα σ. αυτά λέγονται ενδογενή ή ενδοσπόρια ή σποραγγειοσπόρια. Αντίθετα, εξωγενή ή εξωσπόρια λέγονται αυτάπου παράγονται εξωτερικά ή φαινομενικά εξωτερικά, όπως τα κονΐδια των μυκήτων. Τα ενδοσπόρια μπορεί να είναι ακίνητα (απλανοσπόρια) γιατί στερούνται βλεφαρίδων, ή κινητά με βλεφαρίδες (ζωοσπόρια ή πλανοσπόρια κλπ.). Υμνοσπόρια ή χλαμιδοσπόρια ή κύστεις λέγονται τα σ. που για να αποχτήσουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, σε δυσμενείς συνθήκες περιβάλλοντος, διαθέτουν μια σκληρή μεμβράνη και μένουν, για αρκετή περίοδο σε λήθαργο (διαχειμάζοντα σπόρια). Υπάρχουν και άλλα που παράγονται εγγενώς όπως τα ωοσπόρια των ωομυκήτων, τα ζυγοσπόρια των ζυγομυκήτων, και τα ασκοσπόρια και βασιδιοσπόρια αντίστοιχα των ασκομυκήτων και βασιδιομυκήτων. Ως προς τη μορφή διακρίνονται σε σφαιρικά, τριγωνικά, σκωλεικοειδή και μακρόστενα.
* * *
το, Ν
1. (βιολ.-βοτ.) αναπαραγωγικό κύτταρο που είναι ικανό να αναπτύσσεται σε νέο άτομο χωρίς να ενωθεί με ένα άλλο αναπαραγωγικό κύτταρο, κύτταρο που παράγεται από τα βακτήρια, τους μύκητες και τα πράσινα φυτά
2. φρ. α) «εναέριος πληθυσμός σπορίων»
βιολ. ο πληθυσμός τών μεταφερόμενων με τον αέρα σωματιδίων βιολογικής προέλευσης
β) «αποτύπωμα σπορίων»
(μυκητ.) το σχέδιο που αφήνουν τα απελευθερούμενα από έναν ώριμο πίλο βασιδιοκαρπίου σπόρια, όταν το σχέδιο αυτό τοποθετηθεί σε επίπεδη επιφάνεια
γ) «εκρηκτική ελευθέρωση σπορίων»
(μυκητ.) η ελευθέρωση τών ασκοσπορίων από τα αποθήκια ορισμένων δισκομυκήτων η οποία πραγματοποιείται υπό μορφή έκρηξης με σύγχρονη και μαζική διάρρηξη τών ώριμων ασκών και εκτίναξη τών ασκοσπορίων σε μορφή μικρού νέφους ή καπνού και συνοδεύεται από χαρακτηριστικό ήχο
δ) «γενεά σπορίων»
(φυτοπαθ.) ο βιολογικός κύκλος ενός παρασίτου, ο οποίος περιλαμβάνει τα στάδια τής μόλυνσης τού ξενιστή, τής επώασης, τής εκδήλωσης τών συμπτωμάτων και τού σχηματισμού νέας καρποφορίας
ε) «ελευθέρωση σπορίων»
(φυτοπαθ.) απόσπαση τών σπορίων μυκήτων από τις καρποφορίες τους
στ) «πληθυσμός σπορίων» — πληθυσμός τών σπορίων που μεταφέρεται με τον άνεμο ή το νερό.
[ΕΤΥΜΟΛ. < σπόρος. Η λ., στον λόγιο τ. σπόριον, μαρτυρείται, από το 1845 στον Σπ. Μηλιαράκη].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • σπόριο — το μικρό αναπαραγωγικό κύτταρο φυτών και μερικών πρωτόζωων …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • κονίδιο — Σπόριο αγενούς αναπαραγωγής, το οποίο σχηματίζεται στις κορυφές ή στις πλευρές ειδικών υφών του μυκηλίου των μυκήτων. Είναι χαρακτηριστικά στους ανώτερους μύκητες και, ειδικότερα, στους ασκομύκητες και στους δευτερομύκητες. Υπάρχει μεγάλη… …   Dictionary of Greek

  • γαμετόφυτο — Ο φυτικός οργανισμός που προέρχεται από ένα σπόριο και από τον οποίο σχηματίζονται οι γαμέτες του είδους του. Εμφανίζεται κυρίως στα κρυπτόγαμα φυτά, τα οποία παρουσιάζουν το φαινόμενο της εναλλαγής των γενεών. Το γ. είναι απλοβιοτικός οργανισμός …   Dictionary of Greek

  • ζωοσπόριο — το κινητό σπόριο τής αγενούς αναπαραγωγής κατώτερων οργανισμών (π.χ. φυκών, μυκήτων). [ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. zoospore < zoo (πρβλ. ζω(ο) [ΙΙ]* + spore (πρβλ. σπόριο)] …   Dictionary of Greek

  • σέπτο — το, Ν (μυκητ.) κάθετο χώρισμα στην υφή τού θαλλού ενός μύκητα ή κάθετο ή οριζόντιο χώρισμα στο σπόριο τού μύκητα, το οποίο χωρίζει την υφή ή το σπόριο σε κύτταρα. [ΕΤΥΜΟΛ. < αγγλ. septum < λατ. septum / saeptum < ρ. sepio / saepio… …   Dictionary of Greek

  • ωοσπόριο — το, Ν βιολ. σπόριο, με παχέα τοιχώματα, ορισμένων φυκών και μυκήτων, το οποίο προκύπτει από τη σύζευξη μιας ωόσφαιρας με ένα ανθηροζωίδιο (α. «ωοσπόριο μόνανδρο» β. «ωοσπόριο πολύανδρο»). [ΕΤΥΜΟΛ. < ωό(ν) «αβγό» + σπόριο. Η λ. είναι αντιδάνεια …   Dictionary of Greek

  • βρυόφυτα — Φυτά γνωστά ως βρύα ή μούσκλια, που συγκροτούν μια υποδιαίρεση του φυτικού βασιλείου και περιλαμβάνουν τα φυλλόβρυα, τα ηπατικά και τα ανθοκεροτά. Είναι φυτά κρυπτόγαμα, πράσινα, με χαρακτηριστικό γνώρισμα την απουσία τυπικών λουλουδιών, καρπών… …   Dictionary of Greek

  • αζυγοσπόριο — το (Μυκητ.) σπόριο, μορφολογικά όμοιο με το ζυγοσπόριο*, που αναπτύσσεται παρθενογενετικά, δηλ. χωρίς σύντηξη γαμεταγγείων, και παρατηρείται στους ωομύκητες. [ΕΤΥΜΟΛ. Ελληνογενές < άζυγος (α στερητ. + ζυγόν) + σπορά, πρβλ. αγγλ. azygospore] …   Dictionary of Greek

  • αλευριοσπόριο — το Βοτ. κατά τη σύγχρονη έννοια (στους μύκητες), τύπος κονιδίου που αναπτύσσεται σε πλάγια θέση και ελευθερώνεται με την αποσύνθεση τού κονιδιοφόρου. [ΕΤΥΜΟΛ. Μεταφορά στα Ελληνικά ξεν. όρου, πρβλ. αγγλ. aleur(i)ospore, ελληνογενές < aleur(i)o …   Dictionary of Greek

  • ενδοσπόριο — το 1. εσωτερικό στρώμα τής μεμβράνης τών σπορίων το οποίο αποτελείται από καθαρή κυτταρίνη 2. ενδογενές σπόριο ή το περιεχόμενο τών σπορίων …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”